Primadello(-di-làrgi-fueio)
Primula latifolia
Primulaceae
Nom en français : Primevère à larges feuilles.
Descripcioun :La primadello-di-làrgi fueio es uno planto pulèu forto que trachis en mato en auto mountagno, dins li clapas de roucas séusous. Li fueio soun bèn verdo, à dènt larjo e glandoulouso-pegouso. Li flour soun touto vióuleto à gorjo de la meme coulour e se duerbon en embut. Èi mai coumuno dins l'uba dis Aup. La subsp. dis Aup, ié dison graveolens.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Primula
Famiho : Primulaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1700 à 3000 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Clapas de roucas
- Baus
- Roucas
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Primula latifolia Lapeyr., 1813
Bisnago
Visnaga daucoides
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Garroto-fèro, Garroto-sóuvajo.
Noms en français : Ammi cure-dents, Ammi visnage.
Descripcioun :La bisnago trachis dins li champ e lis armas en terro founso. Aparèis d'eici d'eila d'ùnis annado. Douno d'èr à la pastenargo (garroto-fèro) mai li fueio soun mai courto e pu espesso. Lou fru a de costo e ges d'espino.
Usanço :Li bratèio seco servien à passa tèms coume curo-dènt. Es uno planto que sert en farmacìo desempièi l'egito antico pèr sougna lou poussiéu dóu póumoun (asmo) e li graviho dóu ren. Caup de kelino qu'apasimo lis espaime e de visnadino que dilato li courounàri. Èi peréu diuretico, bono pèr la proustato e lou souriàsi.
Port : Grando erbo
Taio : 0,2 à 0,9 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Visnaga
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Visnaga daucoides Gaertn., 1788